Landschappen
Begrippen:
(HAVO leert ook de
begrippen van VMBO-T,
VWO van zowel VMBO-T als HAVO)
VMBO-T:
Grind
Sedimenten
Zand
Klei
Sedimentatie
HAVO/VWO:
Laagvlakte
Delta
Zandbanken
Strand
Duinen
Zandsteen
Schalie
Sedimentgesteente
Video: Sedimentatie - waar blijft al het grind, zand en klei?
Sedimentatie
Leervragen:
(HAVO beantwoord ook de leervragen van VMBO-T, VWO van zowel VMBO-T als HAVO).
VMBO-T
-
Je kent de betekenis van de begrippen.
-
Je kunt voorbeelden van sedimenten benoemen en bepalen waar op de kaart je deze sedimenten kunt vinden.
-
Je kunt uitleggen hoe een steen uit de Alpen uiteindelijk op het strand van Nederland terecht komt
HAVO/VWO
-
Je kunt het verschil uitleggen tussen het ontstaan van een delta en een estuarium.
In de eerste les heb je geleerd hoe een gebergte ontstaat. Vervolgens heb je geleerd dat door verwering het gesteente van een gebergte kapot gaat. Dit kan door mechanische of chemische verwering. Door erosie wordt het gesteente dat is verweerd (verweringsmateriaal) verplaats. Dit kan door middel van wind, water en ijs. Nadat het gesteente is verplaatst, wordt het gesteente ergens 'neergelegd'. Je hebt tijdens de vorige les al geleerd dat het gesteente uiteindelijk zand is geworden en op het strand in Nederland terecht is gekomen. Wanneer het gesteente daar blijft liggen, wordt het sedimentatie genoemd.
Opdracht A
Bekijk de kaart BB 52-53
1. Wat is de titel van de kaart?
Bekijk nu kaart BB 54-55.
2. Wat is de titel van deze kaart?
3. Wat is het verschil tussen beide kaarten?
Op kaart BB 52-53 wordt met de kleuren de ……………………………………… aangegeven, op kaart BB 54-55 worden met de kleuren de …………………………………… aangegeven.
De rivier de Loire stroomt door Frankrijk. Vergelijk de kaarten BB 52 en 54.
4. In welk gebergte ontspringt (begint) de Loire?
5. In welke zee mondt (eindigt) de Loire uit?
6. In welk land ontspringt de Garonne? (Als je wilt inzoomen op de kaart, kijk dan naar BB68).
7. Hoe heet het gebergte waar de Garonne ontspringt?
8. In welke zee mondt de Garronne uit?
Opdracht B
15 minuten
Schrijf in je eigen woorden hoe een steen uit de Alpen uiteindelijk als zandkorrel op het strand van Nederland terecht komt. Gebruik in je verhaal de volgende begrippen en geef deze begrippen duidelijk aan (kleur/onderstrepen/markeren) in jouw tekst: bovenloop, middenloop, benedenloop, vorstverwering, erosie, sedimentatie, zand, grind, keien, gebergte, puinwaaier.
Opdracht C (HAVO/VWO)
Bekijk de video: Sedimentatie – waar blijft al het grind, zand en klei.
Maak een leertekst met behulp van de video. In je leertekst staan de volgende begrippen: laagvlakte, delta, zandbanken, strand, duinen, zandsteen, schalie, kalksteen, sedimentgesteente, fossielen.
Opdracht D
Neem de begrippen over in je schrift en schrijf de betekenis daar achter. Neem de leerdoelen over in je schrift en geef antwoord op de vraag.