Verwering

 

Wat ga je leren over het onderwerp: 'verwering'?

(HAVO beantwoord ook de leervragen van VMBO-T, VWO van zowel VMBO-T als HAVO).

 

In de vorige les heb je gezien hoe gebergte zijn ontstaan. Maar de gesteente in de bergen worden aangetast door neerslag, temperatuur (zon), plantengroei en een chemische reactie. 

 

VMBO-T

1. Wat is de betekenis van het begrip 'verwering'? 

2. Er zijn verschillende soorten verwering: chemische en mechanische (fysische) verwering. Wat is het verschil?

3. Hoe ontstaat chemische en mechanische verwering?

4. Hoe kan je verwering herkennen? 

HAVO

• Grotten zijn ook ontstaan door verwering. Hoe zijn deze ontstaan?

VWO

• Wat zijn karstgebieden en hoe zijn de karstgebieden ontstaan?

 

Opdracht A

Wat is de betekenis van het begrip verwering? 

Wat is mechanische verwering? 

​

Verwering is de aantasting (kapot gaan) van gesteente door invloeden van buitenaf.  Deze invloeden van buitenaf zijn neerslag, temperatuur, boomwortels, bevriezing en (zure) regen. Je kan verwering dan ook verdelen in twee soorten: chemische verwering en mechanische verwering. 

​

Wat heb je nodig?

• De onderstaande tekst

• De video: wat is verwering?

• De afbeelding: mechanische verwering

​

Wat ga je doen?

• Lees de tekst

Bij mechanische verwering spreek je eigenlijk van het uit elkaar vallen van gesteente. Het gesteente blijft hierbij hetzelfde, alleen is het gesteente kapot. 

Mechanische verwering ontstaat door drie verschillende invloeden van buitenaf:
1 verwering door bevriezing (vorstverwering)

Elke steen heeft wel een aantal spleten of scheuren. Tijdens een regenbui komen er regendruppels in en blijven er in staan. Vervolgens gaat het 's nachts vriezen, en bevriest het water. Water heeft de gekke eigenschap om uit te zetten wanneer het bevriest. Door dit proces worden de spleten telkens iets groter totdat de steen uit elkaar valt.

2 verwering door temperatuurverschillen.

Dit is de tweede vorm van mechanische verwering. In sommige gebieden op aarde zijn de verschillen in temperatuur tussen dag en nacht heel groot. (denk aan een woestijn) Hier kan het overdag heel warm zijn waardoor gesteente uitzet. Vervolgens koelt het 's nachts flink af en krimpt de steen. Door het uitzetten en krimpen van de steen ontstaan er barsten en breuken in gesteente

3 verwering door plantenwortels.

Als laatste de verwering door plantenwortels. Zoals al eerder gezegd heeft elke steen wel een aantal spleten. Als een spleet breed genoeg is kunnen er plantenwortels tussen de spleten gaan groeien. De wortels groeien verder en worden dus dikker. Vervolgens kan de steen hier door breken.

​

​Wat ga je doen? 

• Bekijk de afbeelding A en B

1. Leg aan de hand van afbeelding A uit waaraan je kan zien dat hier verwering heeft plaatsgevonden. 

2. Leg aan de hand van afbeelding B uit waaraan je kan zien dat hier verwering heeft plaatsgevonden.

​

Opdracht in map

(Let op: je krijgt hier een punt voor!)

Je kent nu 3 verschillende soorten mechanische verwering. 

1. Je maakt op een wit blaadje een tekening, waarin je de drie verschillende soorten mechanische verwering laat zien. 

​

Opdracht B

Wat is chemische verwering?

​

Bij chemische verwering wordt het gesteente ook aangetast, maar valt niet uit elkaar. De invloed van water, neerslag (zure regen) en zuurstof kunnen het gesteente ook aantasten, waarbij het gesteente voor een groot deel wordt opgelost (verdwijnt). Dit ontstaat door chemische reacties. 

​

Wat ga je doen? 

• Bekijk de afbeelding: mechanische en chemische verwering

​

1. Noteer de letter A t/m F. Noteer achter elke letter of dit gaat om mechanische verwering of chemische verwering.

​

​

Opdracht C (HAVO/VWO)

Bekijk de video 'In de grot' en geef antwoord op de leervraag: 'Hoe ontstaan grotten'. Gebruik de woorden uit de afbeelding 'doornede van een grot'.

​

Klaar?

Wat goed! Je hebt de opdrachten van les 2 af.

Zorg dat je de opdracht in je map bewaard. Je krijgt hiervoor een punt

Heb je antwoord kunnen geven op de leervragen? 

Ja: Schrijf de leervragen op en geef in eigen woorden antwoord op de leervragen.

Nee: Schrijf de leervragen die je nog niet begrijpt op en geef deze aan de docent. Hier krijg je volgende les extra uitleg over!

​

Huiswerk

Heb je de opdrachten van les 1 nog niet af? Maak deze thuis af. Neem je snelhechter volgende les weer mee, zodat jij aan de docent kunt laten zien dat je de opdrachten hebt afgemaakt. Je krijgt hiervoor nog 0,5 punt.