top of page

Stad en land

Begrippenlijst

 

Agglomeratie 

Stad waar de omliggende dorpen aan vastgegroeid zijn.

Bereikbaarheid

De mate waarop je een plaats kunt bereiken

CBD

Central Business District. Zakencentrum van de stad

 

Cityvorming

in de oude binnen stad maken woningen plaats voor winkels en kantoren

Compacte stad

Stadsvernieuwing waarbij het opvullen van open plekken en het bouwen van nieuwe wijken tegen de oude stad uitgangspunten zijn.

Drempelwaarde

Het minimum aantal klanten dat een winkel nodig heeft om te kunnen blijven voortbestaan. Voor een school is dat het aantal leerlingen en voor een bibliotheek het aantal leden.

Edge city

Nieuwe stadscentra voor suburbs

Gentrification

Proces waarbij oude, vervallen stadswijk wordt opgeknapt en daarna bewoond wordt door rijke burgers

Getto

Arme probleemwijk in grote Amerikaanse steden waar vooral etnische minderheden wonen

Groene hart

Het groene middengebied tussen de steden van de Randstad (Utrecht)

Herstrucurering

Slechte huisblokken slopen en daarvoor in de plaats duurdere woningen bouwen.

Hoofdstad

Belangrijkste stad van het land waar meestal de regering van het land is gevestigd.

Koloniale dubbelstad

Een stad waarbij gedeelten van de stad overduidelijk uit twee verschillende perioden komen…het nieuwe gedeelte heeft sterk Europese invloeden

Krottenwijken

Een sloppenwijk of krottenwijk is een wijk waar mensen wonen die door geldgebrek of woningnood geen betere woning kunnen krijgen. Vaak zijn ze van het platteland naar de grote stad getrokken om werk en een beter bestaan te vinden. De woningen zijn vaak opgebouwd uit bouwafval en andere restmaterialen

Megastad

Een stad met meer dan 10 miljoen inwoners.

Primate City

een stad die qua inwoneraantal en economische, politieke en culturele veel groter is dan alle andere steden in het land of de regio

Randstad

Hoefijzervormig stedelijk gebied waarvan Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag de belangrijkste kernen vormen

Reikwijdte

De maximale afstand die mensen willen afleggen om van een dienst gebruik te maken.

Renovatie

Het opknappen van huizen

Sanering

Het afbreken van huizen en wijken en ze vervangen door nieuwbouw 

Stad

Een plaats met een bepaald aantal mensen, met veel gebouwen op een klein gebied, een beroepsbevolking die vooral werkt in de industrie en de dienstensector, en een groot aantal belangrijke diensten, zoals ziekenhuizen, universiteiten en warenhuizen. 

Urbanisatie

Trek van het platteland naar de stad

 

Voorzieningen

Winkel of openbaar gebouw (zoals een bibliotheek of sportveld) waar je gebruik van maakt (een dienst).

 

Wereldstad

Een stad met een belangrijke positie in de wereld. Dat op economisch of politiek gebied, maar ook op cultureel gebied (filmindustrie, mode)

Historische binnenstad

De van oorsprong ommuurde stad van voor de industrialisatie. Vaak van middeleeuwse oorsprong. Te herkennen aan een onregelmatig stratenpatroon en de aanwezigheid van een singel (water rondom de stadsmuur).

Suburbanisatie

Trek van de stad naar het platteland.

Landbouw

Beroepssector waar gewassen en dieren worden verbouwd of gehouden. We onderscheiden: akkerbouw, veeteelt, tuinbouw en bosbouw.

 

Natuurlijke factoren

Factoren die de natuur (het landschap) biedt om (in dit geval) aan landbouw te kunnen doen.

 

Menselijke factoren

Factoren die de mens biedt om aan landbouw te kunnen doen.

 

Gemengd bedrijf

Agrarisch bedrijf dat aan meerdere vormen van landbouw doet.

 

Vruchtbaar(heid)

Aanwezigheid van voedingsstoffen in de bodem ten behoeve van planten of

 

Gewassen

Planten die worden gebruikt voor consumptie (eten of grondstof voor producten)

 

Be(mest)ing

Kunstmatig toevoegen van voedingstoffen aan de bodem.

 

Drainage

Het met behulp van buizen in de grond afvoeren van overtollig (regen)water.

 

Irrigatie

Het kunstmatig beregenen of bevloeien van water ten behoeve van de gewassen

 

Terrassering

Doormiddel van muren opheffen van de helling van een berg of heuvel, zodat deze gemakkelijk te bewerken valt.

Centrale stad

Ring van arbeiderswijken rondom het CBD.

 

Etnische wijk

Wijk waar een groot deel van de inwoners dezelfde gezamenlijke afkomst hebben.

Suburb

Ruim opgezette woonwijk met veel vrijstaande huizen en tuinen, afgewisseld met stukjes groen.

Stadsgewest

Een gebied waarin de omringende plaatsen voor werk en diensten met de stad verbonden zijn.

Stedelijke gebieden

Een groot gebied van steden en stadsgewesten die met elkaar verbonden zijn door werk en diensten. Vb: Randstad

Verzorgingsgebied

Het gebied waar de gebruikers van een bepaalde dienst/voorziening wonen. 

Vestigingsoverschot

Het positieve verschil tussen het aantal mensen dat vertrekt en dat zich vestigt

Verstedelijkingsgraad

Percentage van de bevolking dat in steden woont

Verstedelijkingstempo

Percentage waarmee de verstedelijkingsgraad jaarlijks toeneemt

Gentrificatie

Proces waarbij oude, vervallen stadswijk wordt opgeknapt en daarna bewoond wordt door rijke burgers

Urban sprawl

Verspreiding van suburbs over het omringende platteland

Eindopdracht:

 

19e eeuwse arbeiderswijken

Wijken gebouwd tijdens de industrialisatie vanaf halverwege de 19e eeuw. Arbeiders trokken massaal naar de stad om te werken in de fabrieken.

 

Hoogbouw in het groen

Wijk die zich kenmerkt door grote gallerijflats gebouwd in de jaren 50 van de vorige eeuw, vanwege de woningnood na de Tweede Wereldoorlog. Tussen de flats was veel ruimte voor groenvoorzieningen.

Laagbouw in het groen

Wijken gebouwd in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. Kenmerkend zijn de rijtjeshuizen met voor en achteruin (jaren 70) en bloemkoolwijken uit de jaren 80. Veel ruimte voor groen.

Vinex-wijk

Een grote nieuwbouwwijk tegen de stad aangebouwd, waar villa's en gewone huurwoningen staan

Inhoud

 

Weekschema

Wat is aardrijkskunde?

Introductie thema

De wereld:

Wat is een stad?

Steden in de wereld

Amerikaanse steden

Steden in ontwikkelingslanden

Nederland:

Model van de stad

Steden in Nederland

Stad in de steigers

 

Verdieping:

Stedelijke netwerken in Europa

Tussentoets 1

Tussentoets 2

Begrippenlijst

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

bottom of page