Platentektoniek

Leerdoelen:

• Je weet aan het eind van de les dat de Aarde van binnen gelaagd is en kan ook de verschillende lagen benoemen.

• Je weet aan het eind van de les dat er 2 verschillende aardkorsten zijn en je kan de kenmerken van beiden korsten benoemen.

• Je kunt aan het eind van de les benoemen wat de drijfveer is achter plaattektoniek en begrijpt dat aardplaten (ook vandaag de dag) bewegen door plaattektoniek.

• Je kunt aan het eind van de les benoemen welke 3 verschillende soorten plaatbewegingen er worden onderscheiden.

• Je kunt aan het eind van de les uitleggen wat oceanische spreiding is en bij welk type plaatbeweging en type aardkorst dit proces hoort.

• Je weet aan het eind van de les dat er bij divergente continentplaten riften of mid oceanische ruggen ontstaan.

Vroeger dachten wij dat onder onze voeten de hel bevond, een plek waar men leed en pijn had in het hiernamaals. Een plek waar demonen rond liepen en waar het heel erg warm was.

Warm is het zeker, tot wel 5000 graden Celsius!

De aarde bestaat uit een kern, mantel en korst, waarbij de korst drijft op de mantel. De korst is niet één geheel. De aardkorst bestaat uit verschillende platen. Deze aardplaten bewegen onder invloed van convectiestromingen. Het bewegen van deze aardplaten noemen we platentektoniek.

Opdracht A

Bekijk het videofragment.

• Uit hoeveel delen bestaat de aarde grofweg? Hoe noemen we deze delen?

• Er zijn twee verschillende soorten platen. Welke twee?

• Deze twee korsten verschillen van elkaar, vul de tabel in over deze twee korsten. Kies uit de volgende kenmerken: dik, dun, oud, jong, licht, zwaar,5 – 10 km dik, 30 – 50 km dik, basalt, graniet

Opdracht B

Gebruik de atlas

• Zoek de kaart ‘platentektoniek’ op. Uit hoeveel platen bestaat de aardkorst?

• Geef de namen van de 6 grootste platen.

• Welke drie verschillende bewegingen maken platen ten opzichte van elkaar?

• Platen die naar elkaar toe bewegen noem je convergent. Hoe worden de andere twee bewegingen ook wel genoemd?

Opdracht C

Bekijk het videofragment en gebruik de atlas.

• Bekijk kaart 217 A1. Bevestigd deze kaart de theorie van meneer Wegener? Leg je antwoord uit.

• Holmes ontwikkelt in 1927 een theorie over convectiestromingen. Hoe komen deze stromingen in de aardmantel tot stand? Maak een tekening om je uitleg te verduidelijken.

• Er ontstaat nieuwe aardkorst bij mid oceanische ruggen, de platen worden groter. Waarom wordt de aarde in zijn geheel dan niet groter?

• Hoe worden de diepe gedeelten genoemd waar de ene plaat onder de andere schuift?

• Bekijk kaart 212-213. Nabij de Filipijnen ligt de diepste trog ter wereld. Hoe heet deze trog en hoe diep is deze trog?

Verwerkingsopdracht

Doe deze opdracht pas als je alle opdrachten hebt gemaakt en nagekeken!

Gebruik de atlas en de filmpjes/tekst uit de opdrachten hierboven als bron.

Voor deze opdracht heb je het volgende nodig:

• Zwarte (watervaste) stift

• Doorzichtig A3 papier (krijg je van je expert)

• Kaart van de wereld op A3 (krijg je van je expert)

Leg het doorzichtige vel over de kaart en zorg dat hij daar goed blijft liggen.

Teken het volgende in op je doorzichtige vel:

• De plaatgrenzen

• De richting van de plaatbewegingen. Doe dit voor een 6-tal plekken waarbij je zowel convergent als divergent als transversaal meeneemt.

• Teken de Mid Atlantische rug in. Verzin hiervoor het juiste symbool.

• Teken een trog in. Verzin hiervoor het juiste symbool.

• Maak een legenda.