Aardbevingen

Leerdoelen:

• Je kunt beschrijven hoe verschillende soorten gebergtevorming tot stand komen.

• Je kunt aangeven in welke perioden gebergtevorming (plooiing) heeft plaats gevonden.

• Je kunt het verschil aanduiden tussen jonge en oude gebergten. Je kunt jonge en oude gebergten herkennen op foto’s.

• Je kunt uitleggen hoe gebergten veranderen onder invloed van erosie en verwering en dit koppelen aan de ouderdom van gebergten.

De grebbeberg, Sint-Pieterberg en de Vaalserberg. Bekende bergen in Nederland. Je zou dus kunnen zeggen dat wij wel bergen hebben in Nederland. Dat is niet helemaal waar. Een berg is in de aardrijkskunde pas een berg vanaf 500 meter hoog. Dat houdt dus in dat de Vaalserberg met zijn 322 meter dus geen berg is, maar een heuvel.

Vanaf 2010 hebben we wel een echte berg in Nederland: Mount Scenery, een slapende vulkaan op het eiland Saba in het Caribisch gebied. Saba is een bijzondere gemeente van Nederland.

Deze vulkaan is met 877 meter zeker wel een berg.

In deze opdracht ga je onderzoek doen naar gebergtevorming als gevolg van platentektoniek.

Opdracht A

Bekijk de volgende twee filmpjes:

Ontstaan Alpen

Ontstaan Himalaya

• Hoe zijn de Alpen en de Himalaya ontstaan?

• Bij welke plaatbeweging zijn deze bergketens ontstaan?

• Waarom worden dit ook wel plooiingsgebergten genoemd?

Opdracht B

Bekijk de afbeelding. Hier zie je een schematische weergave van een breukgebergte

• Welke plaatbeweging zie je in de afbeelding?

• Wat is in dit geval een slenk en wat is een horst?

• Hoe ontstaat een breukgebergte?

Bekijk kaart 216 B

• Op welke plekken op de wereld verwacht je dus breukgebergten?

Opdracht C

VWO

Gebruik de atlas, bekijk kaart 216 E.

• In dit overzicht zie je drie plooiingsfases. Welke drie zijn dit?

• Hoeveel miljoen jaar geleden vonden deze fases ongeveer plaats?

• In welke van deze drie fasen zijn de Alpen ontstaan?

• Bekijk kaart 216 C. Welke kleur hebben de gebergten die het oudst zijn? En welke kleur hebben de jongste bergen?