Cultuur
Begrippen:
VMBO-T/HAVO
Cultuurverspreiding
Cultuurvermenging
Amerikanisering
Koloniën
Segregatie
VWO
Cultuurbehoud
Cultuurverlies
Een mix van culturen

Verspreiding van de godsdiensten

Figuur 1

Figuur 2

KFC in Caïro

Chinatown
Cultuurverandering
Leerdoelen
VMBO-T
-
wat is het verschil tussen cultuurverspreiding en cultuurvermenging?
-
wat is Amerikanisering?
-
hoe is de westerse en Amerikaanse cultuur over de wereld verspreid?
HAVO (+ vmbo-t)
-
waarom zijn culturen continu in verandering?
VWO (+ havo/vwo)
-
wat kun je doen om cultuurverlies te beperken?
-
waarom kunnen inheemse volkeren hun cultuur vaak moeilijk behouden?
Leestekst
Je weet intussen welke vijf grote cultuurgebieden we hebben in de wereld. Als je om je heen kijkt is het alleen allemaal niet zo zwart wit: zelfs in de klas vind je al veel kinderen met verschillende culturen! We gaan deze les kijken hoe dit nu precies komt: hoe verspreiden culturen zich over de wereld? Daarnaast gaan HAVO en VWO verder in op het feit dat culturen alsmaar blijven veranderen. VWO zal ook nog gaan kijken naar hoe je ervoor kan zorgen dat een cultuur behouden blijft en waarom dat nog niet zo eenvoudig is.
Opdracht A
15 minuten
Bekijk de kaart Verspreiding van de godsdiensten.
1. Zet India, China en Saudi-Arabië onder elkaar in je schrift. Schrijf erachter
welke godsdienst zich uit dit land heeft verspreid.
2. Welke godsdiensten zijn er volgens deze bron verspreidt naar Spanje, Groot-Brittannië en Indonesië
3. In welk land is het Christendom begonnen? Beschrijf ook de verdere
verspreiding van deze religie.
Bij cultuurverspreiding zie je dus dat een cultuur op één plek begint. Mensen die bij een cultuur horen verhuizen soms naar andere gebieden. Ze nemen dan hun eigen taal, religie en gewoontes mee naar dit nieuwe gebied. Zo verspreidt een cultuur zich langzaam, soms wel over de hele wereld!
Het kan zijn dat iemand een cultuur element van een andere cultuur overneemt: Zo hebben Nederlanders delen van de Indische cultuur overgenomen, bami en nasi zijn een onderdeel geworden van de 'Nederlandse' eetcultuur. Dit noem je cultuurvermenging. Culturen mengen met elkaar. Zo kan er zelfs een hele nieuwe cultuur ontstaan!
4. Deze opdracht maak je samen met je buurman of buurvrouw (tweetal).
a) Schrijf tien cultuurkenmerken op die je vindt in de Westerse cultuur in Nederland. Met andere woorden: wat is nou typisch Nederlands?
b) Schrijf vijf cultuurkenmerken op die eigenlijk niet bij de Westerse cultuur horen, maar die je toch veel terugziet in Nederland.
(HAVO/VWO)
c) Kijk goed naar het volgende woord: Cultuurvermenging. Wat denk je dat dit begrip betekent?
d) Als je jouw definitie van dit begrip toepast op Nederland, is er hier dan sprake van cultuurvermenging?
e) Beschrijf de moeilijkheid die mensen met een andere cultuur dan de dominante ondervinden en hoe ze ervoor kunnen zorgen dat ze toch (een deel van) hun eigen cultuur kunnen behouden.
Opdracht B
5 minuten
Cultuurverspreiding heeft niet alleen plaatsgevonden toen religies ontstonden; het gebeurt nog steeds.
1. Beschrijf wat je ziet op figuur 1..
2. Wat denk je dat deze afbeelding betekent?
3. Welk begrip hoort bij deze afbeelding?
4. Bekijk de afbeelding KFC in Caïro. De KFC is een bedrijf dat zich in steeds
meer landen vestigt en is een voorbeeld van Amerikanisering. Leg uit dat
de vestiging van KFC in Caïro (Egypte) voor meer cultuurvermenging zorgt dan de vestiging van KFC in Londen (Verenigd Koninkrijk).
Opdracht C (HAVO/VWO)
Zoek in de Grote Bosatlas (gebruik het trefwoordenregister) de wereldkaarten die gaan over ‘cultuurgebieden’.
1. Op welke kaart worden de cultuurgebieden weergegeven?
2. Welke tien cultuurgebieden worden er op de kaart weergegeven?
3. Wat betekent het als een gebied 2 kleurtjes heeft (streepjes die naast
elkaar staan)?
VWO:
4. Vergelijk het aantal cultuurgebieden met de cultuurzones die onderzoeker
Huntington heeft ingedeeld (figuur 2). Het aantal is verschillend. Verklaar
waarom Huntington voor een andere indeling heeft gekozen.
5. Waarom zouden er conflicten kunnen ontstaan tussen verschillende
cultuurgebieden?
Opdracht D
1. Leg uit dat Chinatown in New York een voorbeeld is van segregatie.
2. Hieronder zie je een aantal uitvindingen. Leg per uitvinding uit hoe deze
ervoor zorgt dat er cultuurverspreiding plaatsvindt.
a) televisie
b) vliegtuig
c) internet
Opdracht E
10 minuten (Huiswerk)
1. Schrijf de betekenis van de begrippen in je schrift
2. Controleer of je de leerdoelen hebt behaald door de doelen uit te leggen of
toe te lichten.
Inhoud
Inleiding
Cultuur
Cultuur in Nederland
Verdieping:
Nederlanders in het buitenland
Toets Cultuur
Toets Cultuur
Evaluatie Toets Cultuur